Bekijk de webversie van deze nieuwsbrief.
Nieuwsbrief Financieel dienstverleners december 2012

Beste relatie,
Deze nieuwsbrief houdt u op de hoogte van de ontwikkelingen rond (het toezicht op) financieel dienstverleners onder de Wet op het financieel toezicht (Wft). Meer informatie over de Wft vindt u op de website van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) onder het gedeelte voor adviseurs & bemiddelaars. Deze website is rechtstreeks te benaderen via www.afm.nl/fd.
Onderwerpen in deze nieuwsbrief:


Aandachtspunten
 
Aandachtspunten
De AFM wijst u op ontwikkelingen in de markt met betrekking tot specifieke onderwerpen. Hierbij benoemt de AFM aandachtspunten die van belang kunnen zijn voor uw bedrijfsvoering en het adviseren en bemiddelen in financiële producten in het algemeen.

Provisieloos: een hele klus geklaard en gelijk speelveld in 2013
Over iets minder dan twee weken is het 1 januari 2013 en treedt het provisieverbod in werking. In de afgelopen maanden besteedde de AFM in haar nieuwsbrief hier extra aandacht aan. In deze laatste nieuwsbrief van dit jaar gaan we in op de inspanningen die veel financieel dienstverleners hebben geleverd om hun dienstverlening provisieloos te maken. Ook leggen we uit hoe de AFM het gelijke speelveld tussen (adviserende) aanbieders, ketens en onafhankelijke adviseurs stimuleert.

Een hele klus
Financieel dienstverleners hebben de afgelopen tijd veel werk verzet om hun bedieningsconcept en verdienmodel aan te passen aan de wettelijke veranderingen. De AFM ziet in de sector veel goede initiatieven op het gebied van bijvoorbeeld doelgroepsegmentatie, slimme en efficiëntere bedieningsconcepten en consumentenvoorlichting over de gevolgen van het provisieverbod en de toegevoegde waarde van advies. Op de AFM-website kunt u teruglezen wat de AFM hier het afgelopen half jaar over heeft gezegd:

Naar de Publicaties over het provisieverbod

Naar de Themapagina Provisieverbod


Onlangs verschenen ook de VVP-special over directe beloning en ‘Nazorg en serviceabonnementen: Het belang van de klant centraal’ op de website van de AFM waarin nader invulling wordt gegeven aan de ontwikkeling van nazorg.

Gelijk speelveld
In onze Linkedin-groep AFM Marktdiscussies, in de media, en in gesprekken met financieel dienstverleners, ziet de AFM dat in de aanloop naar 2013 financieel dienstverleners stilstaan bij de ontwikkeling van het gelijke speelveld in de financiële sector. De AFM heeft meerdere malen aangegeven zich sterk te willen maken voor een gelijk speelveld. Hoofd Toezichtgroepen Financiële Ondernemingen Michiel Denkers deed dat onlangs nog in zijn column in het VVP, ‘Gelijke monniken, gelijke kappen’. Sturing in de keten en vervlechting van het financieel product en financieel advies hebben geen plaats meer in het nieuwe systeem van direct belonen. Ook aanbieders moeten hier rekening mee houden. De AFM heeft aanbieders onlangs gewezen op hun verantwoordelijkheden.

Normen voor gespreid betalen, advies- en distributiekosten en het DVD
De AFM gaat een aantal normen die (ook) gelden voor aanbieders actief monitoren. Allereerst moeten aanbieders de productkosten en de advies- en distributiekosten apart van elkaar benoemen op de factuur die zij in rekening brengen bij de klant. Voor aanbieders die adviseren geldt ook dat zij de advies- en distributiekosten maximaal twee jaar kunnen spreiden, willen zij niet te maken krijgen met de vergunningplicht voor het aanbieden van consumptief krediet. Ten tweede mag de aanbieder geen advies- en distributiekosten versleutelen in het product. Ten derde zijn aanbieders vanaf 1 januari verplicht om een vormvrij DVD ter beschikking te stellen aan hun klanten. Het gestandaardiseerde dienstverleningsdocument (DVD) geldt vanaf 1 juni 2013 voor de hele markt en is niet langer vormvrij.

Inning van advieskosten en ondersteunende (software)systemen
Verder heeft de AFM haar standpunt over inning van advieskosten van de adviseur via een renteopslag door de aanbieder verbreed. Dit punt raakt aanbieders en bemiddelaars. Kern van dit standpunt is dat inning van advieskosten door de aanbieder, ongeacht de wijze waarop dit plaatsvindt, in strijd is met wet- en regelgeving. Het provisieverbod beoogt de intensieve (financiële) relatie tussen adviseurs of bemiddelaars en aanbieders te ontvlechten, zodat het risico op sturing in de adviesketen wordt weggenomen. Als de aanbieder de advieskosten van de adviseur int, blijft de relatie tussen adviseur of bemiddelaar en aanbieder in stand en daarmee het risico op sturing, in stand.

Provisiebetalingen van aanbieders aan adviseurs en bemiddelaars zijn niet toegestaan onder het provisieverbod. Een uitzondering is gemaakt voor vergoedingen die de aanbieder aan financieel dienstverleners verstrekt, die echt noodzakelijk zijn voor het verlenen van de financiële dienst. Denk bijvoorbeeld aan een door de aanbieder verstrekt offertesysteem om een financieel product te kunnen aanvragen, of voorlichtingsmateriaal over bepaalde financiële producten. Ondersteuning die gericht is op het faciliteren van advies, zoals adviessoftware, vallen niet onder deze uitzondering omdat deze het aantrekkelijker kunnen maken voor adviseurs om voor bepaalde aanbieders te kiezen.

Ook op dit soort constructies zal de AFM controleren en handhaven.

Op naar 2013
De AFM zal actief toezien op het gelijke speelveld en het provisieverbod. Dit om de consument te ondersteunen een bewuste keuze te maken voor een financieel dienstverlener. De AFM wenst u een goede start in 2013!
 
Toelichting wijzigingen in de tarieven voor de toetsing betrouwbaarheid en geschiktheid per 1 januari 2013 
Als u beleidsbepalers of commissarissen aanmeldt bij de AFM die al getoetst zijn op betrouwbaarheid en/of geschiktheid, wordt voortaan een bedrag in rekening gebracht voor de bijschrijving in het register. Voorheen werd hiervoor betaald via het tarief van de betrouwbaarheids- en geschiktheidstoets. De tarieven voor de betrouwbaarheids- en geschiktheidstoets van niet eerder getoetste personen, zijn per 1 januari 2013 met €200,- verlaagd.

Iedereen die direct of indirect het beleid kan bepalen binnen uw onderneming, moet volgens de Wft worden getoetst. Dat zijn de dagelijks beleidsbepalers (waaronder de ingeschreven bestuurders), medebeleidsbepalers (onder andere meerderheidsaandeelhouders) en commissarissen van uw onderneming. De AFM toetst dagelijks beleidsbepalers en commissarissen op betrouwbaarheid en geschiktheid. Medebeleidsbepalers worden enkel op betrouwbaarheid getoetst.

Voordat u een beleidsbepaler benoemt, is toetsing door en goedkeuring van de AFM verplicht. 

Wat verandert er?
Het ministerie van Financiën bepaalt in samenspraak met marktpartijen en na advies van de AFM, de tarieven voor de werkzaamheden van de AFM die bij u in rekening worden gebracht. Hieronder ziet u de tarieven voor toetsing of aanmelding welke vanaf 2013 voor 5 jaar vast staan.


  • Betrouwbaarheidstoets: alle categorieën €1.000,-
  • Melding van al eerder getoetste beleidsbepalers op betrouwbaarheid: alle categorieën €200,-
  • Geschiktheidstoets (categorie adviseurs en bemiddelaars) €1.200,-
  • Geschiktheidstoets (categorie kredietaanbieders) €1.500,-
  • Geschiktheidstoets (categorie beleggingsonderneming en beleggingsinstellingen) €1.500,-
  • Geschiktheidstoets (categorie aanbieders beleggingobjecten en van beurzen) €1.800,-
  • Melden van een al eerder getoetste beleidsbepaler op geschiktheid: alle categorieën €200,-
Dus als u een medebeleidsbepaler aanmeldt die al is getoetst en geen aanleiding bestaat om te twijfelen aan de betrouwbaarheid, wordt een heffing van € 200,- opgelegd (Bijlage I van de Wet bekostiging financieel toezicht). Bij het aanmelden van dagelijks beleidsbepalers en commissarissen die eerder getoetst zijn op betrouwbaarheid en geschiktheid, wordt € 400,- in rekening gebracht (€ 200,- voor betrouwbaarheid en € 200,- voor geschiktheid).

Let op: mocht de AFM bij aanmelding van een eerder getoetste persoon twijfel hebben over de betrouwbaarheid en/of geschiktheid, dan moet de AFM opnieuw toetsen. De AFM zal hiervoor het tarief opleggen van een nog ongetoetste persoon. Hertoetsing vindt plaats na bijvoorbeeld een faillissement, vergrijpboete of strafrechtelijke veroordeling.

Het volledige tarievenoverzicht voor 2013 tot en met 2017 is per 1 januari 2013 beschikbaar op:

www.afm.nl/heffingen
 
Begin 2013 consultatie over dienstverleningsdocument
De AFM start begin 2013 een consultatie onder financieel dienstverleners over het nieuwe dienstverleningsdocument (DVD). In deze consultatie is een voorstel uitgewerkt van hoe het DVD er uit kan gaan zien met betrekking tot de vormgeving en onderwerpen die het bevat. Ook is uitgewerkt welke vragen de online tool bevat om het DVD op te stellen en de overwegingen die de AFM daarbij heeft.

Per 1 juli 2013 wordt het nieuwe DVD ingevoerd. Vanaf die datum geldt de verplichting om een gestandaardiseerd DVD aan consumenten voor te leggen. Begin januari is het DVD nog in een ontwikkelingsfase. Dit is dan ook een zeer belangrijk moment om de markt te betrekken bij de voorstellen die er nu liggen. Uw suggesties en opmerkingen zijn binnen drie weken na publicatie van de consultatie welkom. Aan de hand van deze opmerkingen en suggesties uit de markt kan de AFM verdere verbeteringen aanbrengen in het DVD. De AFM zal het DVD uiteindelijk, mede op grond van deze inbreng, definitief maken. De termijn en wijze waarop u de opmerkingen kunt doorgeven, zal voorafgaand aan de consultatie bekend worden gemaakt.
Onderzoeksresultaten

In dit onderdeel publiceert de AFM relevante onderzoeksresultaten voor u als financieel dienstverlener.



De AFM doet aanbevelingen voor meer inzicht in de kosten van beleggingsdienstverlening
Het is voor de consument moeilijk om inzicht te krijgen in de totale kosten van beleggingsdienstverlening. Dat blijkt uit onderzoek dat de AFM van januari tot en met november 2012 heeft uitgevoerd. Uitkomsten van dit onderzoek zijn ook relevant voor financieel dienstverleners die onder het nationaal regime beleggingsdiensten verlenen. Kosten hebben een belangrijke invloed op het nettorendement dat de consument met beleggen realiseert. Het is daarom extra belangrijk dat consumenten de totale kosten van beleggen kunnen beoordelen en vergelijken.

De AFM heeft onderzoek gedaan bij vijftien beleggingsondernemingen naar de transparantie over de kosten en de hoogte van de kosten in beleggingsdienstverlening. De duidelijkheid en volledigheid van de openbare informatie over de kosten kan in veel gevallen sterk worden verbeterd. Naar aanleiding van dit onderzoek heeft de AFM aanbevelingen gepubliceerd in het rapport ‘Onderzoek kosten van beleggingsdienstverlening’. Financiële dienstverleners die onder het nationaal regime beleggingsdiensten verlenen kunnen deze aanbevelingen gebruiken om hun dienstverlening te verbeteren.

Ook heeft de AFM het discussiedocument ‘Total cost of ownership in beleggingsdienstverlening’ gepubliceerd. Daarin pleit de AFM er bij de markt voor dat zij meer inzicht in de totale kosten geeft door een zogenoemde total cost of ownership (TCO) in te voeren. Een TCO is een maatstaf die de totale kosten van beleggen weergeeft en die door de hele markt op dezelfde manier berekend moet worden. Het gaat dan zowel om directe kosten (kosten voor de dienstverlening) als indirecte kosten (kosten die worden gemaakt in de beleggingsproducten waarin wordt belegd, zoals beleggingsfondsen). De AFM wil de TCO-maatstaf samen met de sector vormgeven. In het discussiedocument licht de AFM toe wat zij hiermee voor ogen heeft en nodigt zij de markt uit om hier verder over mee te denken, hierover in discussie te gaan. Indien u suggesties, ideeën of bezwaren met betrekking tot de TCO aan de AFM kenbaar wil maken kunt u uw reactie tot en met 18 januari 2013 sturen naar discussiedocument.tco@afm.nl.
Vraag van de maand

Het Ondernemersloket krijgt dagelijks veel vragen van onder andere financieel dienstverleners. Elke maand selecteert het Ondernemersloket een veelgestelde vraag om in de nieuwsbrief nader onder de aandacht te brengen.


Gelijk speelveld: Wanneer moeten aanbieders kosten voor advies en/of distributie rechtstreeks in rekening brengen bij de consument?  
De AFM ontvangt veel vragen van financieel dienstverleners over het gelijke speelveld en het direct in rekening brengen van kosten door de aanbieder bij de consument onder het provisieverbod. De wetgever heeft bepaald dat aanbieders advies- en/of distributiekosten rechtstreeks in rekening moeten brengen als er een nieuwe overeenkomst tot stand komt.

Aanbieders moeten in eerste instantie zelf nagaan of werkzaamheden in individuele gevallen gericht zijn op de totstandkoming van een nieuwe overeenkomst. In algemene zin is in ieder geval sprake van een nieuwe overeenkomst wanneer wezenlijke wijzigingen in de productsamenstellingen of andere productoplossingen worden overeengekomen. In deze gevallen moeten advies- en/of distributiekosten door aanbieders rechtstreeks in rekening worden gebracht bij de klant.

Van advisering over de totstandkoming van een overeenkomst is in ieder geval sprake bij advisering over omzetting van opbouw- of beleggingsproducten naar een ander financieel product. Dit is ook het geval wanneer wezenlijke wijzigingen worden overeengekomen met betrekking tot het opbouw- of beleggingsproduct dat als onderdeel is verbonden aan een eerder afgesloten hypotheeklening. Hetzelfde geldt bij de omzetting van de hypotheekvorm.

De AFM wijst erop dat bij de afweging of er sprake is van een totstandkoming van een nieuwe overeenkomst het doel en de strekking van het provisieverbod in ogenschouw moet worden genomen.
Korte nieuwsberichten
Hier vindt u een selectie van persberichten en mededelingen van de AFM die voor u van belang kunnen zijn.

Naar het meest recente nieuws



Nazorg en serviceabonnementen: het belang van de klant centraal
Het advies over een financieel product aan een klant is tijdsgebonden. U baseert uw advies onder meer op de wensen, doelstellingen en de situatie van de klant voor zover dat in die periode bekend is. Er kunnen zich daarna verschillende wijzigingen voordoen: marktbreed of op productniveau, maar ook in het leven van de klant. Nazorg kan een belangrijk onderdeel van uw totale dienstverlening aan de klant zijn.

Het is op dit moment gebruikelijk om nazorg te financieren uit provisiegeldstromen. Door het provisieverbod, dat ingaat op 1 januari 2013, moet u andere manieren vinden om deze nazorg te financieren. Steeds meer adviseurs kiezen ervoor dit te financieren via een (service)abonnement. De adviseur brengt zijn klanten periodiek een bedrag in rekening voor dienstverlening gedurende een bepaalde periode. Deze periode kan gelijk zijn aan de looptijd van een of meerdere financiële producten, maar dat hoeft niet.

Of u nu kiest voor een aanvullende nota of voor een serviceabonnement, in beide gevallen vindt de AFM het belangrijk dat u het belang van de klant centraal stelt bij nazorg. Aan de hand van een aantal vragen willen we u inzicht geven in de wijze waarop de AFM naar nazorg en serviceabonnementen kijkt.

Welke doorlopende zorgplichtaspecten gelden er?
U moet gedurende de looptijd van de overeenkomst, de klant informeren over wezenlijke wijzigingen in de informatie die bij het eerste advies of de bemiddeling is verstrekt om de klant in staat te stellen een adequate beoordeling van het financiële product of de financiële dienst uit te voeren (artikel 4:20 Wft). Deze informatieplicht is doorlopend en behoort tot uw takenpakket tenzij u met de betrokken aanbieder van het financiële product bent overeengekomen dat de aanbieder de klant informeert (artikel 4:21 Wft).

Naast deze ‘Wft zorgplicht’ bestaan er ‘civiele zorgplichten’. Dat betekent dat u zich richting uw klant zorgvuldig moet gedragen zoals van een redelijk bekwaam en redelijk handelend beroepsgenoot mag worden verwacht. Deze term wordt verder door de civiele rechter ingevuld. U kunt overigens met een klant overeenkomen welke dienstverlening er wel en niet wordt verricht en tegen welke prijs. In uw overeenkomst met de klant kunt u de ‘Wft zorgplicht’ echter niet uitsluiten, ook niet wanneer u de klant hiervoor expliciet laat tekenen.

Meer informatie over nazorg en serviceabonnementen
 
Het jaar 2013: benader actief uw klanten met een beleggingsverzekering voor hersteladvies
2013 is het jaar om uw klanten proactief te benaderen voor hersteladvies. Om u hierbij te ondersteunen heeft de AFM het ‘Stappenplan kosteloos hersteladvies beleggingsverzekeringen’ gepubliceerd. Dit stappenplan is een hulpmiddel om tot een goede oplossing te komen voor klanten die door hun beleggingsverzekering gaten oplopen in hun financiële planning.

De AFM zal ook in 2013 volop aandacht hebben voor de activiteiten die adviseurs op het gebied van beleggingsverzekeringen ondernemen.

Belemmeringen door verpanding
In het stappenplan worden financieel dienstverleners opgeroepen bij de AFM te melden als zij belemmeringen tegenkomen bij het geven van hersteladvies. Naar aanleiding hiervan heeft de AFM van verschillende financieel dienstverleners signalen gekregen. Financieel dienstverleners melden ons dat zij problemen zien ontstaan omdat de beleggingsverzekering is verpand. Om meer inzicht te krijgen in de omvang van dit probleem zal de AFM begin 2013 een enquête uitzetten onder financieel dienstverleners. Aan de hand van de uitkomsten zal de AFM kijken wat de verdere stappen kunnen zijn.
 
AFM informeert banken en verzekeraars over directe beloning
De invoering van het provisieverbod op 1 januari 2013 voor complexe en impactvolle financiële producten roept ook bij banken en verzekeraars de nodige vragen en onduidelijkheden op. Daarom heeft de AFM de aanbieders per brief geïnformeerd over belangrijke aspecten van het provisieverbod. De AFM gaat in deze brief onder andere in op het dienstverleningsdocument, productkortingen, de inning van advieskosten en gespreide betaling van advies- en distributiekosten.

Naar het volledige bericht
 
Poll

De AFM wil graag weten hoe u als financieel dienstverlener het aanvragen van een vergunning heeft ervaren. U kunt uw mening geven tot 18 januari 2013.



De AFM vraagt uw mening over knelpunten bij vergunningaanvragen 
Vergunningaanvragen hebben vaak een lange doorlooptijd. Hierdoor krijgen veel financieel dienstverleners betrekkelijk laat duidelijkheid over de aanvraag. Omdat de AFM streeft naar een efficiënt proces, waarbij financieel dienstverleners niet onnodig lang hoeven te wachten op een besluit, horen we graag uw mening.

Draag oplossingen en ideeën aan
Wat zijn voor u de belangrijkste knelpunten in het proces van vergunningverlening? En ziet u mogelijke oplossingen? We horen graag uw ideeën over hoe we ons proces beter en sneller kunnen inrichten.

Reacties kunt u per e-mail sturen naar Inputvergunningen@afm.nl. De resultaten zijn inbreng voor verbeterpunten van de AFM.
Reacties op de nieuwsbrief

Wat vindt u van deze nieuwsbrief?
Bent u tevreden over de nieuwsbrief voor financieel dienstverleners? Mist u onderwerpen of zou u het graag anders zien? Laat het ons weten via ondernemersloket@afm.nl t.a.v. Redactie nieuwsbrief.

Contact met de AFM
U kunt het Ondernemersloket van de AFM bereiken op werkdagen tussen 10.00 en 17.00 uur op 0900-6800 680 (€0,05 per minuut). U kunt ook een e-mail sturen naar ondernemersloket@afm.nl.



 
 
 
Afmelden | Profiel wijzigen | Doorsturen