Bekijk de webversie van deze nieuwsbrief
AFM
Nieuwsbrief Pensioen
7 oktober 2013
Beste relatie,
Hierbij ontvangt u de nieuwsbrief over het pensioentoezicht. Met deze nieuwsbrief houdt de AFM u op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen op toezichtsgebied.
Onderwerpen in deze nieuwsbrief:
   DNB-pensioenseminar “Klaar voor de start!”
   Informatie over beschikbare premieregelingen kan beter
   AFM reageert op consultatie FTK
   Overgang naar nieuw FTK
  
 Aandacht voor risicobereidheidsonderzoek
  
 Publicaties en presentaties
 
DNB-pensioenseminar “Klaar voor de start!”

Op 11 september organiseerde De Nederlandsche Bank (DNB) het pensioenseminar “Klaar voor de start!”. De dag stond in het teken van de overgang naar een nieuw financieel toetsingskader (FTK). AFM-bestuurder Harman Korte gaf in zijn speech complimenten aan de sector en vroeg aandacht voor bijvoorbeeld zorgvuldige administratie, communicatie over risico’s en de complexiteit van het nieuwe FTK.
  Speech 'Doorwerken aan pensioencommunicatie' 
 
Verder legde hij uit dat pensioenfondsen en uitvoeringsorganisaties aarzelingen blijken te hebben om deelnemers inhoudelijk te helpen vanwege vermeende overtredingen van de Wet op het financieel toezicht. Die overtredingen zijn echter niet aan de orde zolang er maar geen specifieke financiële producten worden geadviseerd of daarin wordt bemiddeld. U kunt deelnemers helpen, al is het maar door te wijzen op de mogelijkheid om contact op te nemen met een financieel adviseur. Lees meer in hoofdstuk 8 van onze Leidraad Communicatie voor Pensioenuitvoerders: Inzicht geven versus adviseren.
 
Leidraad Communicatie voor Pensioenuitvoerders

De AFM organiseerde ’s middags de drukbezochte workshop ‘Wat vinden uw deelnemers een goed pensioen?’. Hierin kregen pensioenfondsbestuurders op basis van inzichten uit de gedragseconomie (toekomstige) handvatten om pensioencommunicatie beter aan te laten sluiten op de verwachtingen van deelnemers. Doe (alvast) uw voordeel met deze tips uit de presentatie:

  • verstrek actief een totaaloverzicht van de financiële situatie van de deelnemer;
  • geef de deelnemer het juiste referentiepunt en communiceer in euro’s van nu;
  • help de deelnemer om te gaan met onzekerheid;
  • stem de vorm en structuur van de informatie af op de deelnemer, en
  • betrek de deelnemer bij zijn pensioen.

   Effectief communiceren met Max (de deelnemer)
   Presentaties die zijn gegeven op het DNB-pensioenseminar

Informatie over beschikbare premieregelingen kan beter
De AFM onderzocht beschikbare premieregelingen bij verzekeraars: de informatie daarover kan beter. Samen met het Verbond van Verzekeraars heeft de AFM aanbevelingen opgesteld.
  • Werkgevers (en adviseurs) en verzekeraars moeten werknemers goed informeren over de hoogte van de investering in de pensioenopbouw van medewerkers.
  • Verzekeraars moeten werkgevers goed informeren over de totale kosten van de regeling in verschillende scenario’s. Zij kunnen dit eventueel samen met adviseurs doen.
  • Verzekeraars moeten, eventueel samen met werkgevers, werknemers goed informeren over de risico’s die voor hen wel en niet verzekerd zijn, zoals nabestaandenpensioen en verschillende typen arbeidsongeschiktheidsdekking.
  • Verzekeraars moeten, eventueel samen met werkgevers, werknemers goed informeren over de beleggingsrisico’s en de waarde en kosten van mogelijke garanties.
  • Een basispensioenproduct moet een zo compleet mogelijke dekking geven, dus inclusief partnerpensioen en een arbeidsongeschiktheidsdekking.
We voeren dit najaar gesprekken met de betrokken verzekeraars om te bespreken wat zij doen met de aanbevelingen.
  
 
Persbericht en artikel 'Informatie over beschikbare premieregelingen kan beter'
Reactie consultatie FTK
De AFM heeft gereageerd op de consultatie van het wetsvoorstel Invoering reële ambitieovereenkomst. In onze reactie pleiten we voor één type pensioencontract omdat dat eenvoudiger te communiceren is en (kosten)efficiënter in de uitvoering. Verder vragen we aandacht voor een evenwichtige behandeling van generaties in het nieuwe financieel toetsingskader (FTK) en willen we dat pensioenuitvoerders transparant zijn over de keuzes die ze maken.

  Reactie AFM
 
Op 1 oktober kondigde staatssecretaris Jetta Klijnsma in reactie op de consultatie aan dat er, omwille van de eenduidigheid en helderheid voor deelnemers, één nieuw FTK komt.     

   
 
Follow up consultatie voorontwerp van wet financieel toetsingskader
Overgang naar nieuw FTK
DNB en AFM hebben alle pensioenfondsen vragen gesteld over hun voorbereiding op het nieuwe financieel toetsingskader (FTK): een deel van de pensioenfondsen blijkt de impact van de transitie naar een nieuw FTK per 1 januari 2015 te onderschatten. Wij vinden een beheerste transitie naar het nieuwe FTK belangrijk en vragen pensioenfondsen daarom periodiek om aan te geven waar ze staan in de voorbereiding hierop. Hoewel het wettelijk kader pas tegen het einde van 2013 is uitgewerkt, kunnen pensioenfondsen nu al belangrijke stappen zetten.

Zo is het voor een beheerste transitie nodig dat pensioenfondsbesturen op voorhand zelf een oordeel hebben over het ambitieniveau van de regeling: het evenwicht tussen de premie, het niveau van de toezegging en de onzekerheid over het te verwachten pensioenresultaat. Het is belangrijk dat die ambitie haalbaar is en aan de deelnemers uit te leggen is. Uit de meting blijkt dat 45% van de pensioenfondsen eind 2013 het eigen ambitieniveau wil hebben vastgesteld.

DNB en AFM raden fondsen bovendien aan om voorafgaand aan de vaststelling en acceptatie van een nieuwe regeling inzicht krijgen in de voorkeuren van de deelnemers, gewezen deelnemers, gepensioneerden en ex-partners van (gewezen) deelnemers. Het is dan ook belangrijk dat pensioenfondsen de risicobereidheid onder deze groepen peilen. 47% van de fondsen heeft zo’n peiling al gedaan of verwacht die nog in 2013 te doen.

Zowel DNB als AFM zullen ook in de komende maanden de fondsen aan blijven spreken op zorgvuldige en tijdige voorbereiding op een nieuw contract per 1 januari 2015. De Pensioenfederatie heeft een overzicht van de processtappen voor implementatie van het nieuwe FTK gepubliceerd, wat een bruikbaar startpunt is: 

  
 
Processtappen implementatie nieuw FTK Pensioenfederatie
Aandacht voor risicobereidheidsonderzoek
Netspar heeft in samenwerking met de AFM het paper “How to measure and apply risk preferences in the second pension pillar” gepubliceerd. Het paper stelt dat risicobereidheidsonderzoek meer voor de hand komt te liggen als deelnemers meer risico lopen. Dat onderzoek is echter niet eenvoudig: normatieve modellen lijken menselijk gedrag niet te kunnen verklaren.

Mensen reageren gedragsmatig en psychologisch afwijkend als het om pensioen gaat. Daarom vereist het ontwerpen van risicobereidheidsonderzoek de nodige aandacht. Het paper presenteert onder andere de volgende aandachtspunten en criteria waaraan risicobereidheidsonderzoek zou moeten voldoen om de werkelijke risicobereidheid van deelnemers te kunnen achterhalen:

  • de manier waarop vragen worden gesteld (framing) is bepalend voor de antwoorden die onderzoeksdeelnemers geven; onderzoeksvragen moeten daarom objectief zijn; denk eraan sturing te vermijden;
  • financiële ongeletterdheid speelt een rol; onderzoeksvragen moeten daarom specifiek naar de pensioencontext vragen, en moeten tegelijkertijd begrijpelijk zijn en idealiter inzicht geven in de verschillende mogelijke pensioenresultaten; vermeld bedragen altijd in reële termen en maak vragen en voorbeelden zo persoonlijk mogelijk;
  • risicopreferenties kunnen mettertijd veranderen; het onderzoek zou daarom eigenlijk periodiek herhaald moeten worden om tijdseffecten te vermijden.

Bent u van plan dergelijk onderzoek uit te voeren of bent u daar mee bezig? Maak gebruik van deze wetenschappelijke inzichten.

  
 
Patrick Hereijgers - How to measure and apply risk preferences in second pension pillar
Publicaties en presentaties
Jan van Miltenburg gaat in het blad ‘Blauw’ van Blue Sky Group met Victor Lamme in gesprek over pensioencommunicatie.
  Artikel in 'Blauw' 

Jeroen van den Bosch legt in het Financieele Dagblad uit hoe de AFM de toekomst rondom een pensioendashboard en een financieel dashboard ziet.
  Artikel in Financieele Dagblad
 
Op 18 en 19 september was de AFM aanwezig bij IIR-praktijkseminar over het nieuwe pensioencontract. Jeroen van den Bosch ging in op ‘Het toezichtkader voor communicatie na overgang naar een nieuw contract’. Hij gaf uitleg over het doel van pensioencommunicatie, risico’s en koopkracht en een kwaliteitsindicator. Emile Soetendal (Ministerie van SZW) ging in op de uitgangspunten van de nieuwe Pensioenwet wat betreft communicatievoorschriften: voorop staat dat de deelnemer centraal staat. Annelies Verhoeven (AFM) presenteerde met DNB-collega Peter Hoopman ‘Hoe zien DNB en AFM toe op een verantwoorde transitie naar een nieuw contract?’. De nadruk ligt op het vinden van een nieuw evenwicht tussen ambitie, onzekerheid en premie.

 
Lees hier alle presentaties
Opmerkingen of vragen
Mocht u naar aanleiding van deze nieuwsbrief opmerkingen of vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met het team Toezicht op Pensioenuitvoerders door een e-mail te sturen naar pensioen@afm.nl. U kunt ook telefonisch contact met ons opnemen via nummer 020-7973730.
Volg de AFM nu ook op Twitter
Actuele informatie en publicaties van de AFM zijn ook te volgen via Twitter. Blijf nog beter op de hoogte via
http://twitter.com/autoriteitfm
.

Archief Nieuwsberichten
Klik hier om alle nieuwsberichten van de AFM te bekijken
Vacatures AFM
Bekijk onze openstaande vacatures
Afmelden  Profiel wijzigen  Doorsturen