Bekijk de webversie van deze nieuwsbrief
AFM
Nieuwsbrief voor beleggingsondernemingen
8 augustus 2014
Beste relatie,
 
In deze speciale editie van de nieuwsbrief beleggingsondernemingen informeren wij u graag over de ontwikkelingen op het gebied van beleggersbescherming die voortvloeien uit de herziening van de Europese Markets in Financial Instruments Directive (MiFID) II.
Onderwerpen in deze nieuwsbrief:
  MiFID II: huidige stand van zaken
  Provisies
  Kostentransparantie
  Productontwikkelingsprocessen
  Hoe nu verder?
MiFID II: huidige stand van zaken
Op 22 mei jl. heeft de Europese toezichthouder ESMA (European Securities and Markets Authority) haar voorstellen voor de nadere invulling van een aantal bepalingen uit MiFID II, de zogenaamde kaderregels, gepubliceerd. De AFM is nauw betrokken geweest bij de voorstellen van ESMA.  Belanghebbenden konden hier tot 1 augustus jl. op reageren. De ervaring leert dat de Europese Commissie de voorstellen van ESMA voor het grootste gedeelte overneemt. 

Op het gebied van beleggersbescherming zijn ongeveer 25 onderwerpen waar ESMA-advies over is gevraagd. Graag lichten wij in deze nieuwsbrief drie onderwerpen toe die impact zullen hebben op de manier waarop u uw bedrijfsvoering uitvoert.

Het ministerie van Financiën is gestart met de voorbereiding van de implementatie van MiFID II in nationale regelgeving. Naar verwachting zal de toepasselijke regelgeving in januari 2017 in werking treden. U hebt tot dat moment de tijd om uw bedrijfsvoering aan deze regelgeving aan te passen.

Provisies
Het Nederlandse provisieverbod voor beleggingsondernemingen zal onder MiFID II gehandhaafd blijven. Bij de implementatie van MiFID II in de Nederlandse wet bekijkt het Ministerie van Financiën of het huidige Nederlandse provisieverbod moet worden aangepast aan de definitieve versie van de nieuwe Europese regels. Het Europese regime gaat er vanaf 1 januari 2017 als volgt uitzien:

Er komt een verbod op het ontvangen en behouden van provisies bij vermogensbeheer en onafhankelijk beleggingsadvies. Kleine niet geldelijke vergoedingen blijven wel toegestaan.

Voor alle andere (niet-geadviseerde) beleggingsdiensten blijven provisies toegestaan mits:

- Provisies de kwaliteit van de dienst verbeteren.
- Geen afbreuk wordt gedaan aan de verplichting om in het belang van de klant te handelen. en
- Informatie over de hoogte van provisies wordt gegeven.

EU landen met verdere beperkingen voor provisies mogen deze regels houden. Dit is het geval in Nederland en het Verenigd Koninkrijk.

Kleine niet geldelijke vergoedingen
ESMA heeft in haar concept advies aan de Commissie nader uiteengezet wat onder ‘kleine niet geldelijke vergoedingen’ zou moeten worden verstaan. ESMA stelt voor om een limitatieve lijst van toegestane kleine provisies op te stellen. Het blijft toegestaan deze provisies te ontvangen of verstrekken mits zij qua omvang redelijk en proportioneel zijn ten opzichte van de dienstverlening. Toegestaan blijven:

- Deelname aan conferenties, seminars of trainingen over de kenmerken van een specifiek financieel instrument of beleggingsdienst.
- Kleine zaken als blijk van gastvrijheid, zoals eten en drinken tijdens een bijeenkomst.
- Informatiedocumenten over een financieel instrument, inclusief generiek beschikbare research rapporten, of over een beleggingsdienst. Deze informatie kan generiek zijn of toegespitst op individuele klanten.

Tijdens de  publieke consultatie van de ESMA-voorstellen hebben marktpartijen mondeling aan de AFM aangegeven dat zij dit voorstel te beperkt vinden om  op maat gemaakte research rapporten te mogen blijven ontvangen. Deze input zal binnen ESMA nog nader worden besproken.
Kostentransparantie
Momenteel bent u als beleggingsonderneming verplicht om informatie over de kosten en lasten die samenhangen met een investering aan uw cliënten te verstrekken. MiFID II stelt een aantal extra eisen en verduidelijkt een aantal bestaande eisen.

Samengevat houden de nieuwe regels het volgende in:

1. Voorafgaand aan de dienstverlening moet u uw cliënt een totaaloverzicht geven van alle kosten en lasten van de investering. Hieronder wordt verstaan: (i) de kosten van de dienstverlening (beleggingsdienst en nevendienst) en (ii) de kosten van het financieel instrument.

ESMA heeft een lijst gemaakt van de verschillende kostenposten die gerelateerd zijn aan beleggingsdiensten, nevendiensten en verschillende soorten financiële instrumenten. Volgens ESMA moeten deze worden meegenomen in het totaaloverzicht van alle kosten. De lijst is opgenomen als bijlage bij het ESMA consultatiepaper, te vinden vanaf pagina 116.

ESMA is van mening dat een beleggingsonderneming al snel verplicht is om informatie over kosten in financiële instrumenten te verschaffen: dit geldt in ieder geval als u diensten zoals vermogensbeheer en beleggingsadvies verricht. U moet ook informatie over kosten geven als u in het kader van andere soorten beleggingsdiensten algemene aanbevelingen doet en/of bepaalde financiële instrumenten promoot en/of een verplichting heeft om een UCITS-, KID- of PRIIPS-Ebi (Essentiële beleggersinformatie) te verstrekken.

2. Met behulp van een illustratie geeft u uw cliënt inzicht in het cumulatieve effect van de totale kosten op het rendement.

3. U moet uw cliënt informeren over de manier waarop u kosten bij hem of haar in rekening brengt.

In Nederland zullen de kosten voor beleggen direct worden betaald door de cliënt zelf vanwege het provisieverbod. Elders in Europa zullen provisies in bepaalde gevallen blijven toegestaan. De klant betaalt in dat geval indirect aan de beleggingsonderneming voor de verleende diensten. Deze indirecte betalingen hebben een effect op de totale kosten die de klant betaalt. Vandaar dat ook de regels over kostentransparantie verplichten dat de klant geïnformeerd wordt over de ontvangen provisies. Door provisies mee te nemen in het totale kostenoverzicht zal de klant beter in staat zijn om de totale kosten te vergelijken tussen verschillende beleggingsdiensten, financiële instrumenten en beleggingsondernemingen. Dit bevordert het Europese gelijke speelveld.

4. Tenminste één keer per jaar moet u de cliënt informatie geven over de in rekening gebrachte kosten. Deze informatie moet in de reguliere periodieke rapportages worden opgenomen.

Als u een eenmalige beleggingsdienst verleent (zoals het uitvoeren van orders ten behoeve van een advies over een bepaalde transactie), vindt ESMA  het niet nodig dat u uw klanten periodiek informatie geeft over kosten. Er zullen dan meestal helemaal geen lopende kosten zijn.
Productontwikkelingsproces
MiFID II introduceert eisen voor het productontwikkelingsproces van beleggingsondernemingen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen de beleggingsonderneming die het product in de vorm van een financieel instrument daadwerkelijk ontwikkelt (de ‘manufacturer’) en de beleggingsonderneming die een financieel instrument distribueert (de ‘distributor’).

Voor de ‘manufacturer’ gelden onder meer de volgende vereisten:

- De manufacturer moet een duidelijke doelgroep identificeren en specificeren in welke behoefte van deze doelgroep het product voorziet.
- Hij moet een scenarioanalyse uitvoeren om de werking van het product onder verschillende omstandigheden te toetsen;
- De kostenstructuur van het product moet zorgvuldig worden overwogen, rekening houdend met de invloed van kosten op de (uit)werking van het product.
- Dit alles moet periodiek opnieuw beoordeeld worden. Daarbij moet rekening worden gehouden met feiten en omstandigheden die effect kunnen hebben op potentiële risico’s voor de doelgroep.

Voor de ‘distributor’ gelden onder meer de volgende eisen:

- Bij het bepalen van het totaal aantal producten dat wordt aangeboden dan wel meegenomen in het advies of beheer, moet aansluiting worden gezocht bij de karakteristieken, doelstellingen en behoeftes van een geïdentificeerde doelgroep. Deze eis is een aanvulling op de al geldende zorgplichtregels, zoals die met betrekking tot passend advies.
- De distributor levert verkoopinformatie aan de manufacturer, zodat de manufacturer die kan meenemen bij de review van zijn of haar product.
Hoe nu verder?
ESMA neemt de ontvangen consultatiereacties mee bij het verder uitwerken van de invulling van de regels. Op basis van de consultatiereacties stelt ESMA het technisch advies aan de Europese Commissie op, waarna zij de markt opnieuw consulteert over de technische standaarden.

De AFM heeft actief bijgedragen aan het totstandkomen van de consultatiedocumenten van ESMA over MiFID II en blijft in het verdere proces een actieve rol spelen. 

 
 
Meer informatie over MiFID II en het wetgevingsproces
Reacties op de nieuwsbrief
Wat vindt u van deze nieuwsbrief?

Bent u tevreden over deze nieuwsbrief? Mist u onderwerpen of zou u het graag anders zien? Laat het ons weten via website@afm.nl.

Contact met de AFM
De algemene contactgegevens van de AFM vindt u in het contactformulier.

  Naar boven

Archief Nieuwsberichten
Klik hier om alle nieuwsberichtenvan de AFM te bekijken
Vacatures AFM
Bekijk hier onze vacatures
Afmelden  Profiel wijzigen  Doorsturen