Bekijk de webversie van deze nieuwsbrief
	Nieuwsbrief Financiële dienstverleners 20 maart 2015 Beste relatie,   Eindelijk: het voorjaar is begonnen. De tijd van verandering, van nieuwe plannen, van reikhalzend uitkijken naar wat komen gaat. Ook de AFM blikt vooruit, met onze activiteitenagenda. Hierin omschrijven we welke toezichtactiviteiten we dit jaar uitvoeren en lichten we onze speerpunten toe. Deze agenda is mede tot stand gekomen dankzij alle input van marktpartijen en consumenten. Zo helpen onze stakeholders ons om het toezicht zo efficiënt en effectief mogelijk in te richten. Een verandering waar velen van u mee te maken krijgen is de komst van de Marktmonitor Adviseurs & Bemiddelaars. Deze vragenlijst is de opvolger van het Self Assessment dat wij tot en met 2014 aan adviseurs en bemiddelaars stuurden. Vanaf april kunnen adviseurs en bemiddelaars de Marktmonitor – die wij zo gebruiksvriendelijk mogelijk hebben ingericht– invullen. In deze nieuwsbrief kunt u meer lezen over het doel en de opzet van de Marktmonitor. Verder vindt u hieronder meer uitleg over wat de AFM doet met de duizenden signalen die wij jaarlijks ontvangen. Aan de hand van een actueel voorbeeld laten wij zien tot welke concrete acties signalen kunnen leiden. Tot slot geven we in de ‘vraag van de maand’ antwoord op de vraag ‘Wanneer moeten dagelijks beleidsbepalers, medebeleidsbepalers en commissarissen bij de AFM worden aangemeld?’. De redactie Onderwerpen in deze nieuwsbrief:   Misstanden melden heeft altijd zin   Marktmonitor Adviseurs & Bemiddelaars    Vraag van de maand   Korte nieuwsberichten Misstanden melden heeft altijd zin De AFM ontvangt jaarlijks duizenden signalen over mogelijke misstanden bij financiële partijen. Signalen zijn afkomstig van bijvoorbeeld consumenten of belangenorganisaties, maar ook van adviseurs en bemiddelaars. Vanwege onze geheimhoudingsplicht mogen wij maar zelden vertellen wat wij met signalen over individuele partijen doen. Pas als wij een maatregel nemen tegen een partij en deze (soms na lange tijd) kunnen publiceren, is duidelijk zichtbaar voor melders dat de AFM heeft opgetreden. Niet ieder signaal leidt tot een publicatie van de AFM. Daardoor ziet iemand die een melding doet vaak niet wat er met zijn of haar melding wordt gedaan. Dat is op zich goed, want als altijd bekend zou worden dat de AFM onderzoek doet naar een bepaalde partij, kan dat enorme gevolgen hebben. Aan de andere kant wil de AFM wel graag transparant zijn over de manier waarop ontvangen signalen worden gebruikt om een eerlijke financiële sector te bevorderen. We laten daarom aan de hand van een actueel voorbeeld zien tot welke andere concrete acties signalen kunnen leiden. De financiële sector bestaat uit tienduizenden partijen, die zich bezighouden met uiteenlopende werkzaamheden. Denk daarbij aan banken en verzekeraars, maar denk ook aan accountants, aan adviseurs en bemiddelaars, aan vermogensbeheerders, enz. Vanuit de AFM wordt het toezicht op al deze partijen uitgeoefend door een paar honderd medewerkers, ieder met een eigen vakgebied. Hit and run- gedrag Om te zorgen dat de capaciteit van de AFM zo effectief mogelijk wordt ingezet, registreren en beoordelen wij alle inkomende signalen. Sommige signalen zijn zo ernstig dat zij direct leiden tot een onderzoek. Van alle ontvangen signalen maken wij doorlopend analyses om te kijken of er actie ondernomen moet worden. Dat gebeurt als signalen (lijken te) wijzen op grotere marktproblemen of –risico’s. In dat geval kunnen deze signalen aanleiding vormen om bijvoorbeeld een marktbreed onderzoek in te stellen. Een voorbeeld van een marktprobleem dat aan het licht kwam dankzij uiteenlopende signalen, is ‘hit and run-gedrag’ van een aantal consumptief kredietbemiddelaars. Een aantal partijen ontdook het expliciete verbod op afsluitvergoeding bij consumptief krediet, door hoge vergoedingen in rekening te brengen onder de noemer ‘advies voor bijverzekeringen’. Een AFM-toezichthouder vertelt hier in onderstaand interview meer over. Hoe ontdekte de AFM dat er onwenselijke beloningsconstructies werden gehanteerd door bemiddelaars in consumptief krediet? ‘De AFM ontving een groot aantal signalen die direct of indirect te maken hadden met kredietbemiddelaars. Bijvoorbeeld over agressieve callcenters, opdringerige buitendienstadviseurs, hoge niet-transparante vergoedingen en samenwerkingsverbanden met partijen die een goede reden hadden om uit het zicht van de AFM te blijven. Dit was opvallend. Ook hadden we al enkele individuele onderzoeken uitgevoerd bij kredietbemiddelaars en daarbij ernstige overtredingen geconstateerd. Dit bij elkaar opgeteld leidde tot ons besluit om een breder onderzoek te starten.’ En toen? Hoe kregen jullie zicht op de kern van het probleem? ‘Eerst zochten wij contact met een aantal melders om meer context te krijgen bij de signalen. Ook verrichtten we uitvoerig deskresearch, bijvoorbeeld naar de websites van kredietbemiddelaars. Deze informatie vormde de basis voor een aantal informatieverzoeken aan geselecteerde partijen. De antwoorden en aanvullende gesprekken met marktpartijen maakten de kern van het probleem duidelijk: een aantal partijen was creatief en ontdook het verbod op een afsluitvergoeding bij de bemiddeling in consumptief krediet door hoge vergoedingen in rekening te brengen voor allerlei ‘aanvullende dienstverlening’. De klant was zich hiervan doorgaans niet bewust omdat deze vergoedingen vaak werden meegefinancierd met het krediet. Voor werkzaamheden op het gebied van bijvoorbeeld bijverzekeringen, die in de praktijk maar zeer weinig inspanningen vergen, liepen de vergoedingen in sommige gevallen op tot wel € 6.000. Door deze sterke prikkel vond een jacht op kredietklanten plaats. Dit uitte zich in de gedragingen die we herkenden uit de signalen. Deze productiejacht was precies de reden voor een verbod op een afsluitvergoeding van de klant. We wisten dus goed wat de kern van het probleem was en wat we moesten doen om de markt te verbeteren: we moesten optreden tegen deze creatieve verkapte bemiddelingsvergoedingen. Bemiddelaars moesten reëel rekenen voor hun werkzaamheden op het gebied van betalingsbeschermende bijverzekeringen en geen aanvullende vergoedingen in rekening brengen voor dienstverlening waaraan de kredietklant geen behoefte had.’   Nu zijn we twee jaar verder. Wat is er sindsdien gebeurd? ‘We hebben in de afgelopen jaren verschillende acties ondernomen. Sommige acties, zoals opgelegde boetes, zijn of worden op termijn zichtbaar voor de buitenwereld. Inmiddels heeft een groot aantal veranderingen plaatsgevonden op de deelmarkt van bemiddelaars in consumptief krediet. Het aantal gevallen waarbij er bij bemiddelde kredieten extra kosten voor aanvullende diensten, zoals bijverzekeringen, in rekening wordt gebracht is sterk afgenomen. In die gevallen dat bemiddelaars nog wel kosten in rekening brengen voor bijverzekeringen, zijn deze meer reëel ten opzichte van de dienstverlening. De hoogte van vergoedingen voor bijverzekeringen zijn marktbreed sterk gedaald. De meeste bemiddelaars hebben de noodzakelijke aanpassingen in hun bedrijfsvoering doorgevoerd. Een aantal partijen heeft de markt verlaten.’ Blijf misstanden melden Iedere melding die wij ontvangen, draagt bij aan het beeld dat wij als AFM hebben van de markt. Daarmee zijn deze signalen van cruciaal belang om de capaciteit van de AFM zo effectief mogelijk in te zetten. Ook al hoort en ziet u daar in de meeste gevallen niet direct iets van terug, dankzij deze werkwijze dragen uw signalen bij aan het goed functioneren van de financiële sector. Consumenten en belangenorganisaties kunnen (mogelijke) misstanden melden bij de AFM. Financiële dienstverleners en hun medewerkers ook. Zij hebben goed zicht op wat er gebeurt in de markt en hun informatie is daarmee onmisbaar voor de AFM. Daarom aan alle partijen de oproep om misstanden die u ziet te (blijven) melden bij de AFM. Onthoud daarbij: hoe overzichtelijker en beter u het signaal onderbouwt, des te effectiever de informatie gebruikt kan worden voor ons toezicht.     Melding overtreding financiële dienstverlening Self Assessment Financiële Dienstverleners is nu Marktmonitor Adviseurs & Bemiddelaars    Vanaf april kunnen adviseurs en bemiddelaars de Marktmonitor Adviseurs & Bemiddelaars invullen. Binnenkort versturen wij de uitnodigingsbrief. Deze vragenlijst levert belangrijke input voor het risicogestuurd toezicht van de AFM en is de opvolger van het Self Assessment dat wij tot en met 2014 aan adviseurs en bemiddelaars stuurden. De gebruiksvriendelijkheid van de Marktmonitor Adviseurs & Bemiddelaars heeft volop onze aandacht gekregen. Niet alleen de naam is veranderd, maar er zijn ook praktische wijzigingen. De AFM wil hiermee het overzicht voor adviseurs en bemiddelaars vergroten en de administratieve last verminderen. Alle antwoorden tezamen bieden ons inzicht in relevante marktontwikkelingen. Zo kunnen wij eventuele risico’s en de omvang ervan tijdig in kaart brengen. Veranderingen De vragen zijn duidelijker ten opzichte van het oude Self Assessment en de vragenlijst is gebruiksvriendelijker en korter. Zo krijgen de invullers zo veel mogelijk vragen die alleen op de eigen onderneming van toepassing zijn. Daarnaast ontvangen zij na afronding van de vragenlijst een beknopte samenvatting van alle gegeven antwoorden. Ook is het mogelijk om tussentijds een overzicht te zien van de ingevulde antwoorden. De Marktmonitor bevat geen modules meer met verdiepende vragen over specifieke thema’s zoals beloningsbeleid en beleggingsverzekeringen. Als de AFM informatie nodig heeft over specifieke onderwerpen, leggen we via een steekproef een vervolgvragenlijst voor aan een representatief aantal adviseurs en bemiddelaars. Verkleinen administratieve last Wij realiseren ons dat het jaarlijks invullen van onze vragenlijst veel tijd en aandacht vraagt. Mede daarom zijn de verschillende aanpassingen gedaan en streven we ernaar de komende jaren geen structurele wijzigingen meer door te voeren in de vragenlijst. Vanaf volgend jaar kunnen wij een deel van de antwoorden, op basis van de vragenlijst van dit jaar, al automatisch vooraf invullen. Dan hoeven adviseurs en bemiddelaars op deze punten alleen te controleren of deze antwoorden kloppen en ze indien nodig aanpassen. Hiermee willen we de administratieve last van het invullen verkleinen. Voorjaar in plaats van najaar In 2015 versturen wij de vragenlijst voor het eerst in het voorjaar in plaats van in het najaar. Dit sluit beter aan bij onze jaarlijkse activiteitenagenda. Zo kunnen we met onze toezichtactiviteiten inspelen op het beeld dat uit de Marktmonitor Adviseurs & Bemiddelaars naar voren komt en daarmee ons toezicht zo efficiënt en effectief mogelijk inrichten. De totale groep van adviseurs en bemiddelaars die de vragenlijst moeten invullen hebben we in drie groepen gesplitst. Zij gaan de Marktmonitor over de komende maanden verspreid invullen. Vragen? Meer informatie over ‘Marktmonitor Adviseurs & Bemiddelaars 2015’ vindt u op de website van de AFM: http://www.afm.nl/marktmonitor-ab. Voor vragen kunt u ook terecht bij het Ondernemersloket. Het Ondernemersloket is bereikbaar op werkdagen van 10.00 tot 17.00 uur via telefoonnummer 0800 - 6800 680 of per e-mail (ondernemersloket@afm.nl).   Vraag van de maand   Wanneer moeten dagelijks beleidsbepalers, medebeleidsbepalers en commissarissen bij de AFM worden aangemeld? Ondernemingen moeten een benoeming van een dagelijks beleidsbepaler, medebeleidsbepaler of commissaris vooraf melden aan de AFM. Tegelijk met deze melding moeten de betrouwbaarheid en geschiktheid van de aangemelde personen worden aangetoond. De AFM moet de aanmelding van deze personen eerst goedkeuren voordat de daadwerkelijke benoeming plaatsvindt. Betrouwbaarheidstoets De betrouwbaarheid van dagelijks beleidsbepalers, medebeleidsbepalers en commissarissen moet buiten twijfel staan. Daarom toetst de AFM deze personen vooraf op betrouwbaarheid. Geschiktheidstoets Alle dagelijks beleidsbepalers en commissarissen moeten geschikt zijn voor (het toezicht op) de uitoefening van het bedrijf van de financiële onderneming. Daarom toetst de AFM deze personen vooraf op geschiktheid. Eerder getoetste dagelijks beleidsbepalers, medebeleidsbepalers en commissarissen Ook de benoeming van al eerder door de AFM of DNB getoetste dagelijks beleidsbepalers, medebeleidsbepalers en commissarissen moet vooraf bij de AFM gemeld worden. Deze personen hoeven meestal niet opnieuw volledig getoetst te worden. Korte nieuwsberichten   AFM biedt inzicht in toezichtactiviteiten in 2015 De AFM heeft woensdag 4 maart de nadere invulling van haar plannen voor 2015 gepubliceerd. Per toezichtthema geven we aan welke concrete activiteiten we zullen uitvoeren, wat de beoogde resultaten zijn en wat de planning is.      Lees verder Nazorg beleggingsverzekeringen: meer consumenten bereikt door verzekeraars De AFM ziet bij de meeste verzekeraars in het tweede halfjaar van 2014 een duidelijke verbetering in het bereiken van consumenten met een beleggingsverzekering. Daarnaast hebben verzekeraars en adviseurs goede voortgang gemaakt met het activeren van klanten met een hypotheekgebonden beleggingsverzekering. Van verzekeraars en adviseurs wordt verwacht dat zij nu ook aan de slag gaan met het activeren van klanten met pensioengebonden beleggingsverzekeringen.       Lees verder Rapport effect standaardproducten op keuzegedrag De AFM heeft op verzoek van de minister van Financiën onderzoek gedaan naar het effect van financiële standaardproducten op het keuzegedrag van consumenten. In dit onderzoek is onder meer gebruik gemaakt van gedragswetenschappelijke inzichten. Op basis van de resultaten ziet de AFM weinig reden om aan te nemen dat standaardproducten het vergelijkingsgedrag van consumenten bevorderen. Onder bepaalde voorwaarden kunnen standaardproducten wel keuzes sturen in maatschappelijk gewenste richting of onderconsumptie tegengaan. Voor verder inzicht in de effectiviteit van standaardproducten is aanvullend onderzoek noodzakelijk.       Lees verder Reacties op de nieuwsbrief Wat vindt u van deze nieuwsbrief? Bent u tevreden over de nieuwsbrief voor financiële dienstverleners? Mist u onderwerpen of zou u het graag anders zien? Laat het ons weten via ondernemersloket@afm.nl t.a.v. Redactie nieuwsbrief. Contact met de AFM U kunt het Ondernemersloket van de AFM bereiken op werkdagen tussen 10.00 en 17.00 uur op 0800-6800 680 (gratis). U kunt ook een e-mail sturen naar ondernemersloket@afm.nl.		Archief Nieuwsbrieven Klik hier om de nieuwsbrieven te bekijken Vacatures AFM Bekijk hier onze vacatures
Afmelden  |  Profiel wijzigen  |  Doorsturen