Bekijk de webversie van deze nieuwsbrief
AFM
Nieuwsbrief Pensioen 29 september 2015
Beste relatie,
Hierbij ontvangt u de nieuwsbrief over het pensioentoezicht. Met deze nieuwsbrief houdt de AFM u op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen op toezichtsgebied.
Onderwerpen in deze nieuwsbrief:
  Realistische Ambities
  Pensioenknip
  UPO-modellen 2016 gepubliceerd
  Een 7,2 voor AFM-seminars
  Al overstappen op Pensioen 1-2-3?
  Pensioen3daagse
 
Realistische Ambities
De AFM heeft een pilot-onderzoek gedaan onder de naam Realistische Ambities. De doelstelling van deze pilot was 'dat pensioenfondsen hun ambities over de pensioenuitkomst laten aansluiten op het te verwachten pensioenresultaat'. Zie ook de AFM Nieuwsbrief Pensioen van augustus 2015.

Bevindingen en conclusies
In dit onderzoek hebben we beoordeeld of informatie duidelijk en evenwichtig is en of pensioenfondsen hun deelnemers handelingsperspectief bieden. De voornaamste bevindingen en conclusies, die voor de AFM aanleiding zijn voor uitgebreider vervolgonderzoek in samenwerking met DNB, zijn de volgende.

• De onderzochte pensioenfondsen scoren goed op de normen duidelijk en het bieden van handelingsperspectief.
• Wat betreft evenwichtigheid in informatie over indexatie zien we dat alle onderzochte pensioenfondsen slechts in zeer beperkte mate informeren over de verwachte indexatie voor de komende jaren.
• De meeste onderzochte pensioenfondsen staan erg open voor discussie over de manier waarop zij over een realistische ambitie communiceren en geven aan dat zij hiermee worstelen.
• De ambitie naar beneden bijstellen beschouwen zij als onwenselijk en heeft volgens deze pensioenfondsen negatieve impact op het vertrouwen van de deelnemer in het fonds.
• Informeren over de individuele effecten van de verwachte indexatie voor de deelnemer in termen van koopkracht en risico's gebeurt nog onvoldoende.
• Pensioenfondsbestuurders zien in dat de haalbaarheidstoets en de daarbij behorende keuzes ten aanzien van risicohouding hen dwingen om deelnemers op een andere manier te informeren dan tot nu toe het geval was. De Wet Pensioencommunicatie biedt hiervoor ook voldoende mogelijkheden.

Wat vindt de AFM?
Als gevolg van de Wet Pensioencommunicatie moet een pensioenuitvoerder binnenkort onder andere laten zien wat de individuele pensioenuitkering op de pensioendatum in verwacht, goedweer- en slechtweer-scenario is. De AFM verwacht dat pensioenfondsbesturen in situaties waarbij het beoogde pensioen moeilijk haalbaar is, zorgvuldig overweegt wat er nodig is om de gevolgen hiervan voor de deelnemers op een realistische en begrijpelijke manier uit te leggen.

Duidelijk en evenwichtig
Op het gebied van duidelijkheid is het van belang dat pensioenuitvoerders letten op stijl (inclusief het gebruik van jargon), structuur en gelaagdheid van de informatie en of er geen verwarrende of overbodige informatie is vermeld. Ook het gebruik van voorbeelden en/of illustraties draagt bij aan de begrijpelijkheid. Hierbij merken wij op dat ook informatie over toeslagverlening afgestemd moet zijn op de behoeften van de deelnemers.

Daarom is het belangrijk dat pensioenuitvoerders de begrijpelijkheid en duidelijkheid van de informatie testen bij de deelnemer, bijvoorbeeld in een deelnemersonderzoek. Daarmee kan getoetst worden of de informatie inhoudelijk en wat betreft taalgebruik aansluit op de behoeften van de deelnemers. Bovendien vinden wij het belangrijk dat pensioenuitvoerders hun deelnemers duidelijk uitleggen wat de gevolgen zijn van koopkrachtverlies in het verleden, nu en in de toekomst. Deelnemers moeten immers realistische verwachtingen van de hoogte van hun pensioen kunnen krijgen op basis van duidelijke en evenwichtige informatie.

De AFM vindt de informatie over toeslagverlening evenwichtig als er inzicht wordt gegeven in de gevolgen van de in het verleden verstrekte toeslag en de huidige situatie. Ook de verwachting en risico’s voor de toekomst en de (individuele) gevolgen daarvan voor de deelnemer zijn van belang.

Handelingsperspectief
Verder is het belangrijk dat pensioenuitvoerders hun deelnemers handelingsperspectief bieden. Denk hierbij aan een activerende stijl en een levendige presentatie waarbij duidelijk moet zijn wat de deelnemer met de informatie kan of moet doen (gedragsdoel). Naast een verwijzing naar de eigen website of MijnOmgeving kan een verwijzing naar andere bronnen (zoals met name mijnpensioenoverzicht.nl of de website van de SVB, NIBUD of Pensioenkijker.nl) hieraan bijdragen.

  
Pensioenknip
Per juli 2015 is de pensioenknip (opnieuw) ingevoerd. Als deelnemers nu een opgebouwd pensioenkapitaal willen omzetten in een levenslange uitkering, kunnen zij onaangenaam verrast worden. Door de lage rentestand kunnen zij namelijk een (veel) lagere levenslange uitkering aankopen dan waar ze eerder wellicht vanuit zijn gegaan. De pensioenknip geeft deelnemers, voordat het Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering van toepassing is, de mogelijkheid om een tijdelijke uitkering (van maximaal 2 jaar) aan te kopen. Pensioenuitvoerders zijn verplicht hieraan mee te werken.

De AFM vindt het belangrijk dat pensioenuitvoerders deelnemers expliciet en actief informeren over deze mogelijkheid. Zoals het Ministerie van SZW ook in haar brief stelt, gelden hiervoor de nieuwe vereisten uit de Wet Pensioencommunicatie. Informatie over de pensioenknip moet dus onder meer correct, duidelijk en evenwichtig zijn; alle relevante voor- en nadelen moeten aan bod komen. Ook moeten deelnemers inzicht kunnen krijgen in hun keuzemogelijkheden en de bijbehorende gevolgen.

  
 
Lees hier de hele regeling
UPO-modellen 2016 gepubliceerd
De Pensioenfederatie en het Verbond van Verzekeraars hebben de UPO-modellen voor 2016 gepubliceerd. In de modellen voor kapitaal- en premieovereenkomsten is een belangrijke wijziging dat niet meer wordt gerekend met een uniforme rekenrente, maar met de rentes die pensioenuitvoerders daadwerkelijk hanteren. Zo krijgen deelnemers een meer realistisch beeld van hun pensioen. Verder is het vermelden van te bereiken pensioen optioneel en is de tekst over toeslagverlening gewijzigd; dit vloeit voort uit de Wet Pensioencommunicatie.
  
 
Naar UPO-modellen 2016
Een 7,2 voor AFM-seminars
Uit de evaluatie van de AFM-seminars over de Wet Pensioencommunicatie blijkt dat de aanwezigen (gematigd) positief zijn: de gemiddelde score was een 7,2 uit 10. Uit de evaluaties bleek onder meer dat aanwezigen het jammer vonden dat zowel generalisten als specialisten aanwezig waren. Deze en andere opmerkingen zijn belangrijk voor ons. Graag danken wij alle respondenten die mee hebben gedaan aan de evaluatie.

Tijdens de seminars hebben we vragen gesteld aan het publiek. Aan het eind van de middag bleken aanzienlijk meer deelnemers “al goed op de hoogte” (56%) van de wijzigingen uit de Wet Pensioencommunicatie dan bij aanvang van het seminar (23%). En aanzienlijk minder deelnemers waren slechts “enigszins op de hoogte” (bij aanvang 35%, ’s middags 5%).

  
 
Presentaties en veelgestelde vragen staan op www.afm.nl/wetpensioencommunicatiek
Al overstappen op Pensioen 1-2-3?
De AFM ontvangt regelmatig vragen over de Wet Pensioencommunicatie, in het bijzonder over de implementatie van de Pensioen 1-2-3. Zo overwegen veel pensioenuitvoerders om de Pensioen 1-2-3 al te versturen voordat dit wettelijk verplicht is (1 juli 2016). Een veelvoorkomende vraag is of de Pensioen 1-2-3 al eerder gebruikt mag worden, ter vervanging van de startbrief. Dat mag, maar alleen als alle drie de lagen van de Pensioen 1-2-3 beschikbaar zijn. Zie hiervoor ook de brief van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de inwerkingtreding van de Wet Pensioencommunicatie.
  
 
Brief Staatssecretaris SZW
Pensioen3daagse: doet u ook weer mee?
Op 3, 4 en 5 november 2015 organiseert Wijzer in geldzaken weer de Pensioen3daagse. Vorig jaar deden ruim 250 partijen mee, waaronder veel pensioenfondsen. U kunt zich nu ook aanmelden.

  Aanmelden Pensioen3daagse

Wijzer in geldzaken organiseert weer een helpdesk bij de Telegraaf waar consumenten terecht kunnen met vragen over hun pensioen. Pensioenexperts van de AFM doen hier ook aan mee. Ook andere partijen zijn van harte welkom om hun expertise in te zetten bij deze helpdesk. Interesse? Hier kunt u zich aanmelden

  
 
Aanmelden helpdesk Pensioen3daagse
Opmerkingen of vragen
Heeft u naar aanleiding van deze nieuwsbrief opmerkingen of vragen? Dan kunt u contact opnemen met het team Toezicht op Pensioenuitvoerders door een e-mail te sturen naar pensioen@afm.nl. U kunt ook telefonisch contact met ons opnemen via nummer 020-797 3730.
Volg de AFM nu ook op Twitter
Actuele informatie en publicaties van de AFM zijn ook te volgen via Twitter. Blijf nog beter op de hoogte via
http://twitter.com/autoriteitfm
.

Aanmelden nieuwsbrieven
Blijf op de hoogte van ons nieuws. Meld u aan voor een van onze nieuwsbrieven.
Archief Nieuwsberichten
Klik hier om alle nieuwsberichten van de AFM te bekijken
Vacatures AFM
Bekijk onze openstaande vacatures
Afmelden  Profiel wijzigen  Doorsturen