Bekijk de webversie van deze nieuwsbrief
Nieuwsbulletin financiële ondernemingen Caribisch Nederland - editie 1 - januari 2013
Geachte relatie,
Hierbij ontvangt u het eerste Nieuwsbulletin voor financiële ondernemingen op Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Zoals u weet houdt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) hier per 1 juli 2012 toezicht op grond van de Wet financiële markten BES (Wfm BES). In de Wfm voor Caribisch Nederland staan nieuwe regels voor het omgaan met consumenten, gedragsregels. Denk bijvoorbeeld aan het geven van duidelijke informatie en regels over het verstrekken van leningen en de behandeling van klachten. Daarnaast kijkt de AFM of ondernemingen handelen in het belang van hun klanten; houden zij zich aan hun zorgplicht? Ook is nu voor het aanbieden en bemiddelen van kredieten een vergunning nodig. Wij willen u via dit nieuwsbulletin op de hoogte houden van voor u relevante ontwikkelingen in het toezicht.

Het nieuwsbulletin gaat in op actuele vragen zoals: Waar houdt de AFM zich in het toezicht op uw onderneming mee bezig? Welke nieuwe wet- en regelgeving komt er aan en wat zijn de gevolgen daarvan voor uw onderneming? Ook vindt u in het nieuwsbulletin verwijzingen naar de ‘Veelgestelde vragen’ met betrekking tot het toezicht op Caribisch Nederland. Via deze links kunt u makkelijker informatie vinden op de website van de AFM over onderwerpen die relevant zijn voor u als onderneming.
Onderwerpen in dit nieuwsbulletin
Veelgestelde vragen op de website van de AFM
Aankondiging Self Assessment (SA)
Website AFM
Maximum kredietvergoedingspercentage
Doorlopende toezichtkosten per 1 januari 2013
Tips passende advisering
Uitkomsten stakeholdersonderzoek op Bonaire
Veelgestelde vragen op de website van de AFM

De AFM ontvangt regelmatig vragen van instellingen over hoe wettelijke regelingen* moeten worden uitgelegd of geïnterpreteerd. Antwoorden op deze vragen legt de AFM vast op haar website onder het kopje ‘Veelgestelde vragen’. De vragen en antwoorden zijn gerangschikt in vier categorieën: ‘Algemeen’, ‘Vergunning’, ‘Gedragstoezicht’ en ‘Wetgeving’. Wij raden u aan om periodiek deze Veelgestelde vragen te raadplegen.

De laatste Veelgestelde vragen hadden betrekking op vakbekwaamheid en diverse vragen over het invullen van het model ter voorkoming van onverantwoorde kredietverlening.

* Wet financiële markten BES, het Besluit financiële markten BES, de Regeling financiële markten BES 2012, de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme BES, het Besluit ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme BES en gepubliceerde beleidsregels.

  Veelgestelde vragen over toezicht in Caribisch Nederland
 
Aankondiging Self Assessment (SA)

De AFM wil graag inzicht krijgen in de (ontwikkeling van de) markt van de BES-eilanden. Zij zal daarvoor gebruik maken van een vragenlijst (Self Assessment (SA)), die aan alle ingeschreven ondernemingen in het Wfm-register Caribisch Nederland van de AFM wordt toegestuurd.

Dit toezichtinstrument wordt in Nederland ook gebruikt. Mede naar aanleiding van de uitkomsten van het SA kan de AFM haar toezicht aanpassen.

Alle vergunninghouders ontvangen een uitnodiging voor dit SA eind januari of begin februari 2013. De vragenlijst is zowel in het Nederlands als in het Engels beschikbaar.

De AFM geeft ondernemingen 6 weken de tijd om het SA in te vullen. In de begeleidende brief wordt het proces verder uitgelegd.
Website AFM

De AFM heeft haar website voor de eilanden in Caribisch Nederland vernieuwd. De teksten zijn inmiddels ook beschikbaar in het Engels.

  www.afm.nl/caribisch-nederland
 
Maximum kredietvergoedingspercentage

Het Ministerie van Financiën heeft in het najaar van 2012 de markt geconsulteerd over het per 1 januari 2013 in werking treden van een maximum kredietvergoedingspercentage van 24% per jaar, ook wel de effectieve Annual Percentage Rate (APR) genoemd. Dit betekent dat ondernemingen hun processen, waar nodig, hierop moeten aanpassen. Met name heeft dit invloed op de beoordeling of er sprake is van verantwoorde kredietverlening (zie het 'Model maximale kredietverstrekking') en mogelijke aanpassing in de informatieverstrekking (denk aan brochures, reclames etc). 

  Download het Model maximale kredietverstrekking
Doorlopende toezichtkosten per 1 januari 2013

Vanaf 1 januari 2013 zijn de ondernemingen die onder toezicht staan van DNB of de AFM jaarlijks een vergoeding verschuldigd voor de kosten van het doorlopend toezicht. De tarieven zijn te vinden in bijlage 2 van de Regeling financiële markten BES 2012. De tarieven variëren voor ondernemingen die onder toezicht staan van de AFM van USD 250 voor een adviseur tot USD 2.000 voor een aanbieder van krediet (rechtspersoon). De tarieven voor het aanvragen of wijzigen van een vergunning, het aanvragen van een ontheffing of de goedkeuring van een prospectus (zogeheten eenmalige toezichtkosten)) zijn per 1 juli 2012 al in werking getreden.

  Regeling financiële markten BES 2012 (overheid.nl)
Tips passende kredietverlening

In november 2012 heeft de AFM bij diverse ondernemingen op Bonaire en één onderneming op Curaçao onderzoek gedaan naar de mate waarin zij voldoen aan de vereisten die gelden voor kredietverlening en passende advisering bij het verstrekken van kredieten en het aanbieden van levensverzekeringen. Uit deze inventarisatie leidt de AFM een aantal aanbevelingen af voor ondernemingen:

Inwinnen van informatie kan beter
  • De ondernemingen zijn zich ervan bewust dat zij geen hoger bedrag aan krediet kunnen verlenen dan wettelijk is toegestaan (en verantwoord is). De AFM is verheugd dat te constateren. Het model om verantwoorde kredietverlening te bepalen (zie onze website) was in alle onderzochte dossiers aanwezig. Wel willen wij de ondernemingen er op wijzen dat bepaalde velden in dit model, zoals de woonlasten, de lopende financieringslasten (waaronder ook alimentatie en premies van risicoverzekeringen gekoppeld aan het krediet), het soort huishouden en de effectieve rente (effectieve APR) nog beter ingevuld kunnen worden. Ook de motivering om bepaalde velden op een bepaalde manier in te vullen zou beter vastgelegd kunnen worden.
  • Kosten van het krediet moeten altijd worden meegerekend in de berekening van de effectieve rente.
  • Door het model niet goed in te vullen kan niet in alle gevallen aangetoond worden dat er een verantwoorde kredietverlening heeft plaatsgevonden. Wij zijn ons ervan bewust dat door de nieuwe regelgeving per 1 juli 2012 minder kredieten kunnen worden verstrekt aan klanten met een laag inkomen en dat ook de klanten moeten wennen aan het inwinnen van informatie door de ondernemingen. Dit mag echter geen reden zijn om deze informatie niet in te winnen en vast te leggen.
  • Het inwinnen van informatie over kennis en ervaring en over risicobereidheid moet beter. De vragenlijsten, die de ondernemingen gebruiken, zouden op dit punt nog concreter moeten worden om in het dossier aan te kunnen tonen dat er een passend advies is verstrekt.
  • De diverse documentatie die het advies onderbouwt moet beter terug te vinden zijn in het dossier. Dit betreft met name bankafschriften, salarisstroken en polis- en / of verzekeringsvoorwaarden van de afgesloten verzekering. Ook hier geldt dat deze informatie nodig is om te bepalen of er een passend advies is verstrekt of een verantwoorde kredietverlening heeft plaatsgevonden.
Matige passendheid
  • Uit enkele dossiers die wij onderzocht hebben blijkt dat, uitgaande van het model, het maximum leningbedrag is verstrekt. Het gevolg is dat de klanten hiermee het risico lopen dat zij bij de geringste wijziging in de persoonlijke levenssfeer zij de lening niet meer kunnen aflossen. In het dossier moet worden vastgelegd dat de klant zich hiervan bewust is.
  • In enkele dossiers zagen wij dat naast een annuïtaire hypotheek een levensverzekering met een gelijkblijvend verzekerd bedrag wordt afgesloten. De AFM vindt dat de klant nadrukkelijk erop gewezen moet worden dat de risicoverzekering ook annuïtair dalend afgesloten had kunnen worden. Dit zou moeten blijken uit het dossier.
  • Bij het afsluiten van levensverzekeringen wordt soms uitgegaan van het bedrag dat de klant per maand kan en wil betalen. Een onderbouwing van het benodigde verzekerd bedrag moet in het dossier aanwezig zijn. De AFM vindt dat een dergelijke onderbouwing noodzakelijk is om te komen tot een passend advies.
Uitkomsten stakeholdersonderzoek op Bonaire

De AFM heeft eind september 2012 een onderzoek laten uitvoeren om de meningen van de ondernemingen (zakelijke stakeholders) op Bonaire over de AFM te onderzoeken. In totaal hebben 17 (=33%) van de 51 personen die uitgenodigd waren om deel te nemen de enquête ingevuld. De AFM neemt de resultaten ter harte en gebruikt deze uitkomsten om haar toezicht nog beter op partijen af te stemmen en samen met de markt te blijven werken aan een eerlijke en transparante financiële markt.

Waar bent u positief over?
  • Het algemene oordeel over de AFM is positief; 56% is positief terwijl 38% neutraal heeft geantwoord. Voor de Nederlandsche Bank (DNB) ligt deze score op 69% respectievelijk 25%.
  • Over het verstrekken van informatie over de nieuwe regelgeving door de AFM is 44% tevreden. De manier waarop de AFM de ondernemingen heeft voorbereid op de nieuwe regelgeving stemt 38% tot tevredenheid, terwijl een kwart neutraal is.
  • De website van de AFM wordt redelijk tot goed gevonden (tweederde). Op het moment dat de vragen zijn gesteld werd opgemerkt dat de site niet in het Engels beschikbaar was, niet overzichtelijk en niet alles altijd makkelijk te vinden was. Inmiddels is er ook een Engelstalige website.
  • De groep die vindt dat de AFM voldoende in gesprek is met marktpartijen (12%) is even groot als de groep die daar niet tevreden over is; de resterende antwoorden zijn neutraal beantwoord.
  • 93% van de ondervraagden is positief over het persoonlijke contact met de AFM. De brieven en e-mails van de AFM ervaart u als constructief (60%), prettig van toon (70%) en goed te begrijpen (80%).
  • Als positieve aspecten van de nieuwe regelgeving heeft u ondermeer aangegeven dat er nu een zorgplicht is naar de klant, dat er meer duidelijkheid is met betrekking tot het toepassen van kredietnormen ter voorkoming van overkreditering en dat er nu de nadruk ligt op het goed voorlichten van klanten.
Wat kan beter?
  • Een op de vijf ondervraagden plaatst vraagtekens bij de praktijkkennis van de medewerkers, vindt de AFM niet zichtbaar genoeg en vindt dat de AFM onvoldoende in gesprek is met de marktpartijen.
  • Als negatieve aspecten heeft u gemeld dat de regels te ‘Europees’ zijn, dat er geen rekening is gehouden met de lokale cultuur en dat er teveel informatie van de klanten wordt gevraagd, die men ook niet wil verstrekken. Verder noemt u dat sommige personen met lage inkomens nu minder geld kunnen lenen dan voorheen en dat het publiek hierover beter moet worden geïnformeerd.
Wij willen alle deelnemers die de vragenlijst hebben ingevuld heel vriendelijk bedanken voor hun bijdrage.

Vragen
Heeft u nog vragen naar aanleiding van dit nieuwsbulletin, dan kunt u een e-mail sturen naar bes@afm.nl. Wij zullen dan zo snel mogelijk reageren.
Abonneren nieuwsbrief
Wilt u deze nieuwsbrief of een andere AFM-nieuwsbrief automatisch ontvangen? Abonneer u dan nu via onderstaande link.

  Naar abonneren op deze nieuwsbrief en andere nieuwsbrieven
 
Archief nieuwsberichten
Klik hier om alle nieuwsberichten van de AFM te bekijken
Informatie Caribisch Nederland
Klik hier voor meer informatie over wet- en regelgeving, beleidsregels en veel gebruikte formulieren
Afmelden | Profiel wijzigen | Doorsturen